Թուրքաբնակ հայ լրագրողի երկընտրությունը. դատապարտվել կամ լքել երկիրը

Հասարակական15:43, 28 Նոյեմբեր 2013

Թուրքաբնակ հայ լրագրողի երկընտրությունը. դատապարտվել կամ լքել երկիրը

Թուրքական «Բիանեթ» լրատվականը անդրադարձել է այդ երկրում լրագրողների նկատմամբ իրականացվող հետապնդումներին.

«Թուրքիայում լրագրողները դատապարտվում են «պետությանը ծանր վիճակի մեջ դնելու», «կազմակերպության (PKK) հրամանով գրելու», «պետական պաշտոնյաներին ստորացնելու» մեղադրանքներով:

Հայ լրագրող, գրող Ջևաթ Սինեթն էլ մեկն է այն լրագրողներից, ովքեր ստիպված են եղել լքել Թուրքիան: Ադանայում ապրող Սինեթը իր դեմ բացված դատավարությունների պատճառով ստիպված եղավ ապաստան գտնել Բելգիայում:

Սինեթը, ով սկսել է իր լրագրողական գործունեությունը 1993-ին ու հիմնականում զբաղվել Թուրքիայի ազգային փոքրամասնությունների խնդիրների ուսումնասիրությամբ, այսպես է պատմում իր պատմությունը.

«Լրագրության մեջ առաջին փորձս կապված էր իմ ընտանիքի հետ. Տիգրան Ղազարյան անունով մի հորեղբայրս ապրում էր Սիրիայում, իսկ մենք՝ Թուրքիայում: Մյուս հորեղբայրս՝ Ռիզգո անունով, ապրում էր Հոլանդիայում: Ինչու՞ էր ընտանիքս ցրված: Ինչու՞ էր մեկն ապրում Թուրքիայում, մյուսը՝ Սիրիայում, երրորդը՝ Հոլանդիայում: Ինչու՞ էր մեկի անունը Տիգրան, մյուսինը՝ Մուստաֆա: Եվ վերջապես ինչու՞ է իմ անունը Ջևաթ»:

«Ավելի ուշ իմացա, որ մենք ցեղասպանություն ապրած ընտանիք ենք, և հայրս մեր հավատքն ու ինքնությունը գաղտնի է պահել: Փոխել էր մեր անունը, ազգանունը, ամեն ինչը: Խոսում էինք մի լեզվով, որը ոչ թուքերեն էր, ոչ էլ քրդերեն»:

«Իրականում մենք ոչ քուրդ էինք, ոչ էլ՝ թուրք: Եվս մեկ անգամ հասկացա, որ վկա, մեղավոր ու տուժած ենք տեղի ունեցած ցավոտ դեպքերի համար: Այդուհետ Հայոց ցեղասպանությանը իրական եղելությունը սերունդներին հաղորդելը իմ առաքելությունը դարձրեցի ու գրիչը ձեռքս առա»:

Վտարանդիության մեջ գտնվող լրագրողը քննադատում է լրագրության ավանդույթները. «Պետության ձեռքին նայող թերթը, թերթ կարո՞ղ է լինել: Նույնը կարելի է ասել նաև հեռուստատեսության մասին: Իրականությունը շարունակաբար գրաքննության է ենթարկվում պետության կողմից: Իսկ պետության կատարած անիրավությունների մասին գրող լրագրողին պետություն որևէ ճանապարհով գտնում է և անպայման բանտարկում»:

Սինեթի գրած հոդվածների առնչությամբ տասնյակ դատավարություններ են սկսել նրա դեմ: Սակայն նրա՝ երկիրը լքելու պատճառը 2011 թվականի ապրիլի 24-ին Թուրքիայի Բաթմանի շրջանում գտնվող զորամասերից մեկում ազգությամբ հայ շարքային Սևակ Բալըքչին սպանած Քըվանչ Աղաօղլուի մասին գրած հոդվածի առնչությամբ սկսված դատական գործընթացն էր: Այդ հոդվածի առնչությամբ 3 դատավարություն է սկսվել:

«Քըվանչ Աղաօղլուի՝ մեկ օր նույնիսկ կալանքի տակ չպահվելուն հակառակ՝ ես, 3 անգամ ոստիկանության կողմից ձերբակալվելով, դատարանի առաջ եմ կանգնեցվեցի: Հայրենիքի դավաճան հայտարարվեցի»:

Այդ իրադարձությունների հետևանքով մոտ 3 ամիս առաջ Թուրքիան լքած Ջևաթ Սինեթը պատասխանել է «Կուզենայի՞ք վերադառնալ Թուրքիա» հարցին.

«Երբ Հրանտ Դինքի սպանության իրական մեղավորները հայտնաբերվեն ու պատժվեն, երբ Արամ Տիգրանի գերեզմանը տեղափոխվի Դիարբեքիր, երբ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչվի, այն ժամանակ կհավատամ, որ Թուրքիայում արդարություն է հաստատվել ու ետ կվերադառնամ: Մի տեղում, որտեղ բացակայում է արդարությունը, ապրելը կորցնում է իմաստը»:

Ermenihaber.am