Ստամբուլում ապրող հայ երեխաների կարոտը եկեղեցու նկուղում մի պատառ Հայաստան է ստեղծել

Գիտակրթական08:50, 14 Նոյեմբեր 2014

Ստամբուլում ապրող հայ երեխաների կարոտը եկեղեցու նկուղում մի պատառ Հայաստան է ստեղծել

«Կուզենայի այս աշխարհում տեսնել մի ուժ, որ կարողանար բնաջնջել ցեղն այս… Առանց հացի ու ջրի աքսորեցեք նրանց դեպի անապատ: Հրկիզեցեք նրանց տներն ու եկեղեցիները:Ապա տեսեք` ինչպես պիտի խնդան, երգեն, աղոթեն կրկին: Զի նրանցից երկուսը մի որևէ տեղ այս աշխարհում երբ հանդիպեն իրարու, տեսեք` ինչպես պիտի կերտեն մի նոր Հայաստան»:

Վիլյամ ՍԱՐՈՅԱՆ

Ստամբուլի Գեդիկփաշա թաղամասի հայ ավետարանական եկեղեցու նկուղային հարկում ժամանակի մեքենա կա. մի քանի վայրկյանում Հայաստան է տանում: Այստեղ Հրանտ Դինքի անվան դպրոցն է: Սա մոտ 150 հայ մանուկների ու պատանիների «Հայաստան» կոչվող կղզին է: Այստեղ ամեն բան հայերեն է: Հայերեն են անգամ մանուկների անկարգություններն ու ուսուցիչների նախատող հայացքները, փոքրիկ Սարգիսի ծիծաղն ու քնել չցանկացող 3 տարեկան Մարիամիկի արցունքերը:

Ամեն կողմից հնչող «Բարև Ձեզ», «Բարով եք եկել»-՚ն ու պատերի հայրենասիրական գրություններն ինձ մի պահ հայրենիք տեղափոխեցին:

Բացում եմ դասարաններից մեկի դուռը.

- Ի՞նչ դաս է ձեզ մոտ:

- Մայրենի,- խմբով պատասխանում են երեխաները:

Դպրոցը հիմնվել է հատուկ հայաստանցի երեխաների համար, որոնց ծնողները հանգամանքների բերումով հայտնվել են Թուրքիայում և ժամանակավորապես աշխատում են այնտեղ: Ի տարբերություն Ստամբուլի մյուս հայկական դպրոցների՝ այս դպրոցը միակն է, որը բացառապես Հայաստանի կրթական ծրագրով է դասավանդումն իրականացնում: Ուսուցչական կազմը նույնպես Հայաստանից է: Դպրոցն ութամյա է: Այն ավարտելուց հետո աշակերտներին տրվում է տեղեկանք, որի հիման վրա նրանք կարող են կրթությունը շարունակել Հայաստանի հանրակրթական դպրոցներում: Իսկ Թուրքիայում այդ տեղեկանքը պարզապես թուղթ է և ոչինչ չի նշանակում: Բայց դա բնավ չի անհանգստացնում երեխաներին ու նրանց ծնողներին, քանի որ նրանք իրնեց ապագան միմիայն Հայաստանի հետ են կապում:

«Երբ 2003 թվականին հիմնեցինք դպրոցը ընդամենը 7 աշակերտ ունեինք:

Տարեցտարի նրանց թիվը գնալով ավելանում է: Ուսուցիչները նույնպես

Հայաստանից են: Այնտեղ են կրթություն ստացել»,- պատմում է դպրոցի տնօրեն

Հերիքնազ Ավագյանը:

Արդեն 11 տարի այս կրթօջախի սաներին մեկ ընդհանուր երազանք է համախմբում. հայրենիք են ուզում վերադառնալ:

- Մի տարի հետո վերադառնալու եմ:

- Երևանի՞ց ես:

- Չէ, Արտաշատից:

- Կարոտու՞մ ես Արտաշատը:

- Շատ…

(Ջուլիա 14 տարեկան)

- Իսկ դո՞ւ:

- Ես Երևանից եմ:

- Դու է՞լ ես ուզում հետ գնալ:

- Հա:

-Լավ չի՞ այստեղ:

-Լավ է: Դպրոցն էլ եմ շատ սիրում, ուսուցիչներիս էլ: Քաղաքն էլ գեղեցիկ քաղաք է. Նույնիսկ ֆուտբոլի եմ գնում: Բայց… չգիտեմ… որ իմ երկրում չեմ…չգիտեմ… մի տեսակ հանգիստ չեմ:

(Միքայել 12 տարեկան)

Երեխաների՝ տուն վերադառնալու բաղձանքն ու կարոտը եկեղեցու նկուղը վերածել են դպրոցի, նեղ ու անշուք սենյակները՝ դասասենյակների, եկեղեցու աթոռը՝ աշակերտական նստարանի: Երեխաների չփարատվող կարոտը օտարության մեջ մի պատառ Հայաստան է ստեղծել, մի պատառ` մայր հայրենիքից հարյուրավոր կիլոմետր հեռավորության վրա: