Քաղաքական13:46, 28 Օգոստոս 2015
Թուրքագետ. Քրդամետ կուսակցությունը արտահերթ ընտրություններում նույնպես կհաղթահարի անցողիկ շեմը
Թուրքիայում հանրապետության պատմության մեջ առաջին անգամ մեկ տարվա մեջ 2-րդ խորհրդարանական ընտրությունը կանցկացվի: 2015 թվականի հունիսի 7-ին տեղի ունեցած առաջին ընտրությունների արդյունքում ընտրական շեմը հաղթահարեց 4 կուսակցություն՝ իշխող «Արդարություն և զարգացում» ( ԱԶԿ՝ 40.8 տոկոս-258 տեղ), գլխավոր ընդդիմադիր «Ժողովրդահանարապետական» (ԺՀԿ՝ 24.9տոկոս-132 տեղ), «Գորշ գայլեր» ծայրահեղական խմբավորման քաղաքական թևը համարվող «Ազգայնական շարժում» (ԱՇԿ՝ 16.2տոկոս-80 տեղ) և քրդամետ «Ժողովուրդների դեմոկրատական» (ԺԴԿ՝ 13.1 տոկոս-80 տեղ) կուսակցությունները: Նրանցից ոչ մեկը մեջլիսում մեծամասնություն չկազմեց, որը թույլ կտար միանձնյա կառավարություն կազմել: Խորհրդարանում բացարձակ մեծամասնություն լինելու համար անհրաժեշտ է 550 պատգամավորից բաղկացած մեջլիսում ներկայացված լինել 276 պատգամավորով (50 տոկոս+1):
12 տարվա մեջ առաջին անգամ Թուրքիայում պետք է ձևավորվեր կոալիցիոն կառավարություն: Սակայն վարչապետ և իշխող կուսկացության նախագահ Ահմեթ Դավութօղլուն նախագահ Ռեջեփ Թայիփ էրդողանից կառավարություն կազմելու պարտականությունը ստանձնելուց հետո, սահմանադրությամբ հաստատված 45-օրյա ժամկետում չկարողացավ հաջողության հասնել: Քրդամետ ԺԴԿ-ն ընտրությունների հաջորդ օրն իսկ հայտարարեց, որ չի պատրաստվում ԱԶԿ-ի հետ մի կառավարության մեջ լինել, կամ որևէ այլ կերպ աջակցել: ԺՀԿ-ն և ԱՇԿ-ն ԱԶԿ-ի հետ կոալիցիա կազմելու առաջ քաշեցին մի շարք պայմաններ, որոնցից մեկն էլ վերաբերում էր սահմանադրությանը:
Թուրքիայում տիրող ներքաղաքական ներկայիս վիճակի և արտահերթ ընտրությունների մասին Panorama.am-ը զրուցեց թուրքագետ Անահիտ Վեզիրյանի հետ:
Ըստ թուրքագետի` Թուրքիայի ներկայիս իշխող կուսակցությունը մի քանի տարի է ինչ պատրաստվում է սահմանադրության փոփոխության, որի առանցքային կետերից մեկն էլ վերաբերում է կառավարման համակարգի փոփոխմանը՝ խորհդարանականից անցում նախագահական կառավարման համակարգին: Այս կոնտեքստում ուշագրավ է ընտրությունների արդյունքների հրապարակումից հետո ԺՀԿ նախագահ Քեմալ Քըլըչդարօղլուի հայտարարությունը, թե ԱԶԿ-ի ձախողումը ժողովրդի պատասխանն է սահմանադրական բարեփոխումներին՝ ակնարկելով, որ այսպիսի պայմաններում, երբ ԱԶԿ-ն կորցրել է իր ընտրազանգվածի մի մասին, Էրդողանն այլևս չի կարող իր համար ցանկալի բարեփոխումներն անցկացնել:
«Թուրքիայում նոր խորհրդարան կընտրեն նոյեմբերի 1-ին: Հետևաբար, ԱԶԿ-ն ունի մեկ ամսից մի քիչ ավելի ժամանակ «ազատվելու» քրդամետ կուսակցությունից, որն էլ հենց Էրդողանի ծրագրերի ձախողման հիմնական «մեղավորն է» (Այս ընտրություններում քրդական կուսակցությունն արդյունքն ավելացրել է այնքան, որքան նախորդի համեմատ կորցրել է ԱԶԿ-ն): Իշխող կուսակցությունը ԺԴԿ-ին և նրա առաջնորդներին սկսել էր վարկաբեկել դեռևս կոալիցիոն կառավարության ձևավորման բանակցային փուլում, որը «համընկավ» «Քուրդիստանի բանվորական» կուսակցության զինյալների հետ բախումներին: Քրդերի ակտիվացումը իշխող կուսակցության և իշխանական լրատվական դաշտի կողմից սկսվեց կիրառվել քրդամետ կուսակցությանը սևացնելու համար, անգամ երբեմն ԺԴԿ-ին նույնականացում էին ՔԲԿ-ի հետ»,-նշեց Անահիտ Վեզիրյանը:
Թուրքագետի կանխատեսմամբ` քրդական կուսակցությունն առաջիկա ընտրություններում կհաղթահարի ընտրական 10 տոկոսի շեմը:
«Նախևառաջ ԺԴԿ-ն այլընտրանք է մյուս երեք կուսակցություններին, որոնք բոլորն էլ այս կամ այն չափով ազգայնական են: Ի հակադրության նրանց ԺԴԿ-ն ներկայացվում է որպես հակաազգայնական կուսակցություն: Այն իրեն հռչակել է Թուրքիայում ապրող բոլոր ժողովուրդների և կրոնների ներկայացուցիչների հատկապես բոլոր ճնշվածների (ազգային, կրոնական փոքրամասնություններ, ԼԳԲՏ համայնք) կուսակցություն: Այս կուսակցության աննախադեպ հաջողությունը պայմանվորված է հենց այս հանգամանքով: Այն կարողացավ իր կողմը գրավել ոչ միայն քրդերին, այլև Թուրքիայի հասարակության տարբերի շերտերին: Այս պահի դրությամբ Թուրքիայում չկա մեկ այլ կայացած կուսակցություն, որ կարող է հավակնել ԺԴԿ-ի ընտրազանգվածին:
Իսկ իշխանությունների կողմից ԺԴԿ-ին վարկաբեկելու, նրա դեմ ուղղված քայլերը (ըստ ընդդիմադիր, մասնավորապես գյուլեննակաների մամուլի՝ իշխանությունները հնարավոր է ԺԴԿ համանախագահ Սելահաթթին Դեմիրթաշին արգելեն քաղաքականությամբ զբաղվել) կարող է հակադարձ էֆեկտը ունենալ:
Քրդամետ կուսակցության դեմ իշխանությունների այս մարտավարությունը ոչ այդքան կարող է անդրադառնալ ԺԴԿ-ի, որքան ԺՀԿ-ի և հատկապես ԱՇԿ-ի վրա: Բանն այն է, որ իշխանական ԱԶԿ-ն քրդերի դեմ սկսած այս բախումներն օգտագործելով փորձում է իր կողմը գրավել ոչ միայն քրդամետ ԺԴԿ-ի ընտրողներին՝ նրանց մոտ հիասթափության առաջացնելով, այլև ազգայնական տարրերին»-ասաց նա:
Վերջում թուրքագետը հավելեց, այն, որ ԺԴԿ-ն կհաղթահարի ընտրական շեմը, վկայում են նոր ընտրությունների հավանական արդյունքների վերաբերյալ արված սոցհարցումները: Վիճակագրական 3 տարբեր ընկերությունների կողմից կազմակերպված սոցհարցումների արդյունքները բավականին մոտ են միմյանց և մի փոքր տարբերությամբ համընկնում են վերջին ընտրության ընդհանուր պատկերին:
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Ըստ թուրքական մամուլի՝ քուրդ զինյալների հրամանատարը հրավիրվել է Թրամփի երդմնակալության արարողությանը։
«Մենք բացարձակապես ոչ մի հանդուրժողականություն չունենք մեր սահմաններից դուրս գտնվող այն կառույցների նկատմամբ, որոնք անվտանգության սպառնալիքներ են ստեղծում մեր երկրի համար»։
Էրդողանը հաստատելով այդ լուրը նաև հավելել է, որ Հերցոգի ինքնաթիռի համար Թուրքիան առաջարկել է այլ երթուղիներ։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
հայոց միջնադարյան մայրաքաղաքը շարունակում է մեծ ուշադրության արժանանալ տեղացի ու օտարերկրյա զբոսաշրջիկների կողմից։
Զորավարժությունն անցկացվում է Թուրքիայի Մարմարիս քաղաքի «Աքսազ» ռազմածովային բազայում։
Ermenihaber.am-ին տված հարցազրույցում Նուրհան Չեթինքայան հայտնել է, որ ըստ իրեն՝ հայ-թուրքական սահմանը կարող է բացվել մոտ մեկ-երկու տարուց։
Ըստ թուրքական մամուլի՝ քուրդ զինյալների հրամանատարը հրավիրվել է Թրամփի երդմնակալության արարողությանը։
ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը նրան առաջադրել է «Medicare» և «Medicaid» ծառայությունների կենտրոնի ղեկավարի պաշտոնի համար։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |