ERMENI HABER AJANSI

Թուրքիայի Սահմանադրական դատարանը պետությանը պարտավորեցրել է 30․000 լիրա (շուրջ 5․000 դոլար) բարոյական փոխհատուցում վճարել գրող և մտավորական Մեհմեթ Ալթանին՝ վերջինիս անօրինական կերպով կալանքի տակ պահելու և ՍԴ որոշմանը չենթարկվելու պատճառով։

2020թ․ հունվարի 9-ին կայացրած  որոշման մեջ ՍԴ-ն հակիրճ անդրադարձել է Ալթանի գործի նախապատմությանը և ընդգծել, որ Ալթանի իրավունքների խախտման վերաբերյալ ՍԴ-ի որոշումը մեքենայորեն առաջացնում է նրան ազատ արձակելու անհրաժեշտություն և ենթակա չէ ստորադաս դատարանների կողմից հետագա քննարկման կամ մերժման։ Մինչդեռ, տեղական դատարանները չեն ենթարկվել Մեհմեթ Ալթանի կալանավորման անօրինականության և կալանքի վերացման անհրաժեշտության մասին ՍԴ որոշմանը՝ այդպիսով, փաստորեն, ևս մեկ անգամ խախտելով Ալթանի ոտնահարված իրավունքները։

Մեհմեթ Ալթանը կալանավորվել էր 2016թ․ սեպտեմբերի 22-ին՝  2016թ․ հուլիսի 15-ի հեղաշրջման փորձին մասնակցության մեղադրանքով։ 2016թ․ նոյեմբերի 8-ին կալանքի տակ գտնվող Ալթանն անհատական կարգով դիմել էր Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան։

2017թ․ ապրիլի 12-ին Մեհմեթ Ալթանի դեմ քրեական գործ էր հարուցվել՝ կառավարությունը տապալելու փորձի մեղադրանքով։

Մյուս կողմից 2018թ․ հունվարի 11-ին Թուրքիայի Սահամանադրական դատարանը, քննելով Ալթանի դիմումը, որոշում էր կայացրել, որ տեղական դատարանը ոտնահարել է դիմումատուի «անձնական ազատության ու անվտանգության» իրավունքն ու  «խոսքի և մամուլի ազատությունը»։  ՍԴ –ն վճռել էր, որ նախաքննության մարմինը չի կարողացել բավարար ապացույցներ գտնել՝ կալանավորման հիմնավորման համար, ոսւտի Մեհմեթ Ալթանի կալանքի տակ գտնվելը անօրինական է և վերջինս պետք է ազատ արձակվի։ Տվյալ որոշումն ուղարկվել էր Ստամբուլի դատարան, հրապարակվել ՍԴ կայքում և իրավական ուժի մեջ մտել 2018թ․ հունվարի 19-ին։

Բայց չնայած ՍԴ որոշմանը՝ Ստամբուլի ծանր հանցագործությունների դատարանը մերժել էր Ահմեթ Ալթանի ազատ արձակման պահանջն և չէր ընդունել այդ մերժման դեմ ներկայացված բոլոր բողոքները։

2018թ․ փետրվարի 12-ին Ստամբուլի ծանր հանցագործությունների դատարանը Մեհմեթ Ալթանին դատապարտել էր ցմահ ազատազրկման։ Այս որոշումից հետո Ալթանը 2018թ․ մարտի 30-ին դարձյալ անհատական կարգով դիմել էր Սահմանադրական դատարան։ Միաժամանակ բողոքարկվել էր ցմահ ազատազրկման որոշումը։

Հավելենք, որ 2018թ․ հունիսի 27-ին վերաքննիչ դատարանը, ՍԴ վերոհիշյալ որոշման հիման վրա սահմանեց, որ Ալթանի կալանքը պետք է վերացնել, նույն օրը վերջինս ազատ արձակվեց։ 2019թ․ հուլիսի 5-ին Թուրքիայի Վճռաբեկ դատարանը չեղարկեց ստորադաս դատարանի ցմահ ազատազրկման որոշումը, իսկ 2019թ․ նոյեմբերի 12-ին ուժի մեջ մտած որոշմամբ Մեհմեթ Ալթանը վերջնականապես արդարացվեց։