Հասարակական16:57, 20 Ապրիլ 2020
Թուրքիայում ժամանակին քննարկվել է հայկական այբուբենից օգտվելու հարցը
Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիր և առաջին նախագահ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի նախաձեռնությամբ իրականացված մի շարք բարեփոխումների շրջանակներում Թուրքիայում մինչ այդ օգտագործվող արաբատառ այբուբենը փոխարինվեց լատինականով։
Դա տեղի ունեցավ 1928-ին, իսկ դրանից առաջ բազմաթիվ քննարկումներ են ծավալվել առ այն, թե որ այբուբենը առավել հարմար կլինի արաբականի փոխարեն։ Այդ քննարկումների ժամանակ հնչել են նաև մեսրոպյան այբուբենը գործածելու առաջարկներ։
Մասնավորապես թուրք բանաստեղծ, փիլիսոփա Ռըզա Թևֆիքը, որն օսմանյան շրջանում նաև մեջլիսի պատգամավոր է եղել, առաջարկել է արաբական այբուբենը փոխարինել հայկականով։ 1926-ին թուրք երևելիներից մեկին՝ Սաբիհ Շևքեթին գրած նամակում Թևֆիքը գրել է, որ թուրքերեն բանավոր խոսքը գրավորի փոխակերպելու համար ամենահարմարը հայկական այբուբենն է։
Նա պնդել է, որ լատինականի փոխարեն նախընտրելի է ընդունել հայկական այբուբենը, քանի որ թուրքերենի հնչողությանն այն շատ ավելի հարմար է։
Նշենք, որ այն ժամանակ արաբական այբուբենը փոխարինելու գլխավոր պատճառներից մեկն այն էր, որ դա ամբողջովին չէր ընդգրկում թուրքերենի հնչողությունը, սակայն ոչ պակաս կարևոր պատճառ էր ժողովրդի համատարած անգրագիտությունը․ մարդիկ դժվարանում էին արաբական այբուբենը սերտել։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Քվանտային համակարգիչները կբարձրացնեն Թուրքիայի մրցունակությունը ռազմարդյունաբերությունից մինչև ֆինանսական տեխնոլոգիաներ:
Միջազգային քրեական դատարանն Իսրայելի վարչապետին և նախկին պաշտպանության նախարարին «պատերազմական հանցագործության» մեղադրանքով ձերբակալելու որոշում էկայացրել։
Լոնդոնում կազմակերպվել է նրանց հանդիպումը։
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Ըստ Էրդողանի՝ ռուս-ուկրաինական պատերազմը ցույց տվեց, որ արտաքին ռեսուրսներից կախվածությունը լուրջ խնդիր է էներգետիկ ոլորտում։
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |