Տնտեսական10:07, 19 Նոյեմբեր 2020
Տարոն Աճեմօղլու․ «Թուրքիան այժմ ավելի վատ վիճակում է, քան 2000-ականներին էր»
Աշխարհահռչակ հայ տնտեսագետ Տարոն Աճեմօղլուն մասնակցելով Թուրքիայի «Որակի ասոցիացիայի» կազմակերպած 29-րդ կոնգրեսին, Թուրքիայի տնտեսության հիմնախնդիրների վերաբերյալ ելույթով է հանդես եկել։
Աճեմօղլուն ելույթում նշել է Թուրքիայում տնտեսական ճգնաժամի առկայության մասին, որի հաղթահարման համար առաջարկել է ուժեղացնել ժողովրդավարության հիմքերը։
Նրա խոսքով՝ Թուրքիայի ներկայիս կառավարությունը դժվարանում է գումար գտնել երկրի ներսում և արտասահմանում, որի պատճառը փոխառության ժամկետների կրճատումն է։
Իմ նպատակն է ընդգծել այն, որ Թուրքիայի կառուցվածքային խնդիրներն ավելի են խորացել, քան նախկինում էր։ 1989թ․ մինչև այսօր Թուրքիայում կա զրոյական արտադրողականության աճ։ Չնայած 2007-ից մինչև այսօր տնտեսության մեջ գրանցված աճին, ընդհանուր գործոնի արտադրողականությունը բացասական է եղել։
Աճեմօղլուն հայտնել է, որ Թուրքիան երբևիցե արտահանում չի իրականացրել բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում և վերջին 15 տարիներին նույնպես չի զարգացրել տեխնոլոգիական ոլորտը։ Նա այս ոլորտում Թուրքիան համեմատելով աշխարհում զարգացած մյուս պետությունների հետ, նշել է, որ այդ երկրից Չինաստանը, Մալայզիան և Բրազիլիան ավելի լավ զարգացած են։
Տնտեսագետի դիտարկմամբ՝ 2008թ․ սկսած Թուրքիայում նվազել և նույնիսկ անհետացել են օտարերկրյա ներդրումները, որոնք իրենց հետևանքն են ունեցել տնտեսության որակի վրա։
Անդրադառնալով Թուրքիայի մարդկային ռեսուրսների թեմային' ասել է, որ նկատելի է հատկապես երիտասարդ բնակչության շրջանում կրթական ցածր ցենզ։
«Թուրքիան այս հարցում հետ է Սաուդյան Արաբիայից, Կոլումբիայից և Արգենտինայից։ Նույնիսկ երիտասարդների 50 տոկոսը չունի ավագ դպրոցի կրթություն։ Դեռ ավելին մաթեմատիկայի և գիտության բնագավառում Թուրքիան միջինից ավելի ցածր մակարդակի վրա է։
Թուրքիան այժմ ավելի վատ դիրքում (վիճակ) է, քան 2000-ականներին էր։ Սկսել է աճել կոռուպցիան։ Ավելի կարևոր հանգամանք է, որ Թուրքիայում փոխվում են օրենքների և պատժամիջոցների բնույթը։
Մինչ Covid-19 համավարակը Թուրքիան Արգենտինայից հետո դարձել էր գնաճի ամենաբարձր ցուցանիշ ունեցող երկիրը»,-հայտնել է նա։
Աճեմօղլուի համոզմամբ՝ Թուրքիայում ժողովրդավարությունը զարգացել է 1990-2000-ական թթ․, սակայն լուրջ անկում է գրանցել 2010թ․։
«Մտքի ազատությունը նույնպես զգալիորեն անկում է ապրել 2007թ․։ Այժմ Թուրքիան ամենաշատ ազատազրկված լրագրող ունեցող երկիրն է։ Թուրքիան վերջին 15 տարում խնդիրներ ունի նաև քաղաքական համակարգում, որոնք անդրադառնում են տնտեսական ինստիտուտների վրա և աճի վատ որակի պատճառ դառնում»,-ասել է տնտեսագետը։
Այս ենթաբաժնի վերջին նորությունները
Ըստ Էրդողանի՝ ռուս-ուկրաինական պատերազմը ցույց տվեց, որ արտաքին ռեսուրսներից կախվածությունը լուրջ խնդիր է էներգետիկ ոլորտում։
«Անձրևների բացակայությամբ պայմանավորված քաղաքում առկա է այնքան ջուր, որը մոտավորապես կբավարարի 310 օր»,-հայտնել է քաղաքապետարանը։
Իրաքի առևտրի նախարար Աթիր Դավուդն անդրադարձել է Թուրքիայի հետ ունեցած առևտրատնտեսական հարաբերություններին:
Ուղիղ խոսք
Անկարայում հարձակում TUSAŞ-ի վրա․ մանրամասներ և վերլուծություն
ամենաշատ ընթերցված
Լոնդոնում կազմակերպվել է նրանց հանդիպումը։
Նա նաև ընգծել է, որ Թուրքիայի կառուցողական կամքն է՝ աստիճանաբար կարգավորել երկկողմ հարաբերությունները` համակարգելով Ադրբեջանի հետ։
Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանն անդրադարձել է Թուրքիայի՝ «BRICS»-ին անդամակցելու գործընթացին և Եվրամիության հետ ունեցած հարաբերություններին։
Միջազգային քրեական դատարանն Իսրայելի վարչապետին և նախկին պաշտպանության նախարարին «պատերազմական հանցագործության» մեղադրանքով ձերբակալելու որոշում էկայացրել։
Քվանտային համակարգիչները կբարձրացնեն Թուրքիայի մրցունակությունը ռազմարդյունաբերությունից մինչև ֆինանսական տեխնոլոգիաներ:
Օրացույց
Հարցումներ
Այս տարի կբացվի՞ հայ-թուրքական սահմանը 2 երկրների քաղաքացիների համար:
արտարժույթ
| EUR | TRY | USD |
| 549.84 | 90.05 | 485.12 |