ERMENI HABER AJANSI

12 Haziran’da ABD Massachusetts Watertown kamu kütüphanesinde Ermeni yazar Zabel Yesayan’a adanan “Kayıp Zabel Yesayan” 40 dakikalık belgeselin gosterimi yapilacak. Filmin ilk gösterimi 2011’de Boston’da yapılmıştı. Bu gösterimden sonra Ermeni Kadınlar Uluslararası Derneği (AIWA) Yesayan’ın “Silahtarın Bahçeleri” otobiyografik kitabı ve “Sürgündeki Ruhum” romanı İngilize’ye çevirme ve yayımlamaya karar aldılar.

Feminist hareketinin aktivisti ve yazar Zabel Yesayan (1878-1943) 19-20yy başlarında Ermeni en ünlü aydınlardan biriydi. Onun kısa öyküleri, eseleri, romanları ve seyahat notları Türkiye’deki Ermenilerin feci durumu yanıstmakta. Bir zamanda çok yaygın olan ve meşur bu yazarın eserleri bugün unutulmuş. Bu belgeselin Yesayan’ın anı canlandrıma yolundaki ilk adımdır. Film Ermenistan’da çekildi. Filmi Lübnanlı Ermeni Lara Aharonyan ve İstanbul doğmlu Talin Sujyan hazırladı.
Zabel Yesayan, 4 Şubat 1878’de Zabel Hovhannisyan ismi ile dünyaya geldi. Öğrenimine Üsküdar Surp Haç Tıbrevank ilkokulunda başladı. Paris’teki Sorbonne Üniversitesi’nin edebiyat ve felsefe bölümünden mezun oldu. Zabel Yesayan, 1908’deki Jön Türk devrim ardından İstanbul’а geri döndü. 1909’da Kilikya’ya giden Yesayan, Adana katliamı üzerine dizi makaleler, romanlar ve kısa öyküler yazdı. 
Soykırım sırasında sürgün listesinde  yer alan tek kadın aydın olan Yesayan, bir Osmanlı kadını kılığına girerek Bulgaristan’a kaçtı. 1933 yılında Sovyet Ermenistan’a yerleşen Yesayan, 1943’te milliyetçilik ile suçlanarak  bilinmeyen koşullarda, Sibirya’da öldü.

Ermenihaber.am