ERMENI HABER AJANSI

15 Haziran 1915 tarihinde İstanbul Beyazıt Meydanı’nda toplu infazla yaşamlarını yitirmiş olan Devrimci 20’ler olarak bilinen sosyalist Hınçak Partisi yöneticisi Paramaz (Matteos Sarkisyan)  ve HP 19  üyesi Ermeniler, yüz yıl sonra  İstanbul’da anıldı. 16 Haziran'da Nor Zartonk’un inisiyatifiyle İstanbul Edirnekapı Ermeni Mezarlığı’nda yapılan anma törenine Türkiye Ermeni toplumu temsilcilerinin yanı sıra, Türkiye'li sosyalistler de katıldı.

Anma sırasında, İttihat ve Terakki yöneticilerine suikast düzenleneceği gerekçesiyle tutuklanarak İstanbul Merkez Cezaevi’nin bodrumunda kötü şartlarda zincirlenerek bir yıl  bekletilen Devrimci 20'lerin  resimlerinin bulunduğu bir pankart açıldı, ayrıca  Paramaz’ın, son söz olarak dile getirdiği  “Bedenimizi ortadan kaldırabilirsiniz, fakat idealimizi asla. İdealimiz sosyalizmdir. Yaşasın sosyalizm!” sözlerinin yazılı olduğu dövizler taşındı.

Vahan Tekeyan ve Nışan Beşiktaşlıyan ve şair Ermeni şairlerin şiirlerinin okunduğu anma töreninde yapılan basın açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “24 Nisan 1915’te İstanbul’da 200’ü aşkın Ermeni aydını ile başlayan ölüm yolculuğu tutuklamaları, kısa süre içerisinde İstanbul’da binlere dönüşmüştü. 24 Nisan’da fiilen başlayan Soykırım ile önce Ermeni halkının aydınları ve yazarları, işçi ve çiftçileri, gazeteci ve avukatları, müzisyen ve şairleri ile doktor ve mühendisleri tutuklanarak devlet eliyle ölüm yolculuğuna çıkarılmıştı.

Sürgünlerin yanı sıra, bu dönemde tutuklananlar arasında, devletin Ermeniler'e uyguladığı zulüm politikalarına direnenler, 20 Ermeni devrimci, Matteos Sarkisyan (Paramaz) ve yoldaşları da vardı. 20 Ermeni devrimci, 10 Mayıs 1915’te apar topar çıkarıldıkları mahkemede, “devletin bölünmez bütünlüğüne karşı eylemler yapmakla” suçlandı ve devlet tarafından “Tehcir Kanunu”nun çıkarıldığı gün ölüme mahkûm edildi.

14-15 Haziran’da Beyazıt Meydanı’nda asılarak katledilen, topraklarımızın ilk sosyalist önderlerinden olan Paramaz ve yoldaşları; yiğitçe mücadeleleri, cesaret ve kararlılıklarıyla yalnızca Ermeniler'in değil topraklarımızın devrimci tarihinin özneleridir.

Soykırım sadece bir milyonu aşkın Ermeni'nin katli değil, bu topraklardaki kültürel ve entelektüel mirasın yok edilmesi, sosyalizmin köklerini zarar görmesidir. 20’lerin zulme direnen devrimci mücadeleleri karşısında saygıyla eğiliyoruz. Anıları mücadelemizde yaşayacak!”