ERMENI HABER AJANSI

1915 Ermeni Soykırımı’ndan sonra Soykırımın mimarları olan Jöntürk (İttihat ve Terakki) liderleri, 1918’te Bakü Ermenilerinin katlıamının düzenleyicileri ve Türklerle ittifak kuran Ermeni hainlerini cezalandırmak için  Ermeni Devrimci Partisi’nin (Daştnaktsutyun) “Nemesis” operasyonu planlanmıştı.

Bu operasyon çerçevesinde ailesini Soykırım’da kaybeden Soğomon Tehliryan’a Ermeni Soykırımı’nın baş mimarı Talat Paşa’yı öldürme talimatını verildi. Tehliryan, Taliat’ı 15 Mart 1921’de Berlin Charlottenburg mahallesinin Hardenberg sokakta vurup öldürdü ve tutuklandı. Hapishanede onu ilk ziyaret eden kişi bir papaz olmuştu. Papaz onu görünce heyecanlanıp “İsa Mesih adına seni kutsuyorum, ki o canavarı öldürüp hepimizin intikamını aldın” diye bağırdı.

2 Haziran 1921’de Alman mahkemesi Tehleryan’ı beraat ederek hakkinda tahliye kararı verdi.

Tehliryan’ın “Ben bir adam öldürdüm, ama katil değilim” sözleri de meşhurdur.

Daha sonra Tehliryan uzun yıllar Yugoslavya’nın başkenti Belgrad’da, Dalmatinska sokağının 78 numaralı evde yaşadı. 1945 yılından sonra ABD Fresno’ya yerleşti. Orada da 23 Mayıs 1960 tarihinde hayata gözlerini yumdu.

Soğomon Tehliryan’ın anısına Fresno, Yerevan şehirlerinde ve Ermenistan’ın Talin bölgesinde bulunan Mastara köyünde heykeller dikildi.

21 Nisan 2017 tarihinde ise Fransa’nın Marsilya şerinde Soğomon Tehliryan’ın adını taşıyan meydanın resmi açılışı yepıldı.