ERMENI HABER AJANSI

35 yıl önce 7 Aralık 1988 tarihinde o dönemde Sovyetler Birliği’nin bünyesinde bulunan Ermenistan’ın kuzey batısı şiddetli bir depremle sarsıldı. Saat 11.41’de meydana gelen 7 büyüklüğündeki depremde Ermenistan’ın Spitak, Gümri, Vanadzor, Akhuryan, Stepanavan şehirlerde büyük kayıplar yaşandı.

Deprem sonucu Ermenistan’ın ikinci kenti Leninakan’ın (şimdiki adı Gümri) konut fonu, sosyal ve üretim altyapısının yüzde 80’ini kaybetti, Spitak şehri ve 58 köy tamamen yıkıldı, Stepanavan, Kirovakan (şimdiki Vanadzor) şehirleri ve 300'den fazla yerleşim yeri kısmen yıkıldı.

25.000 kişi öldü. 514.000 kişi evsiz kaldı. 45.000 kişi enkaz altından sağ çıkarıldı, 12.500 kişi hastaneye kaldırıldı. Deprem sonucunda Ermenistan SSC'nin sanayi potansiyelinin yaklaşık %40'ı devre dışı kaldı.

Tahminlere göre depremin 5 dakika sonra meydana gelmesi durumunda çocuklar, okullarının zayıf binalarından çıkmış olacaklardı. Bu denli küçük bir gecikme birçok insanın yaşamını kurtarabilirdi. Fakat olayda 1000 kadar çocuk hayatını kaybetti.

Yerel binalar (özellikle okullar ve hastaneler) depreme dayanamamış ve bu durum 20 binden fazla insanın yaşamına mal olmuştur.

Bölgedeki çoğu hastanenin yıkılması ve çok düşük kış sıcaklıkları nedeniyle kurtarma çalışmalarına hemen başlanamadı. Ermenistan hükümeti deprem sonrası normal yaşama dönüş için destek vermeyi öneren yabancı yardım ekiplerinin ülkeye girmelerine izin verdi.

Spitak kentinin tümü yıkılmış, komşu kentler Gümri ve Vanadzor'da da orta ölçekli hasar meydana gelmişti. Sarsıntı, çevre köyleri de etkilemiştir. Metsamor Nükleer Santrali de deprem nedeniyle kapanmıştır.

Deprem her ne kadar "orta şiddetli" sayılsa da, depremin yarattığı ağır yıkıma neden olan birçok etken mevcuttur. Bunlardan bir kısmı depremin meydana geliş zamanı, dondurucu kış soğukluğu, elverişsiz toprak koşulları ve uygunsuz bina yapımlarıdır.

Uzmanların hesaplamalarına göre, yerkabuğunun çatlama hattında ortama çıkan enerji 1945 yılında Hiroşima’ya atılan atom bombasının 10 katı bir gücü ortaya çıkardı.

Spitak depremi sonucu yüzbinlerce kişi evsiz kaldı.

Spitak depremi yüzünden hayatını kaybeden binlerce Ermenilerin anısına Fransa’lı Ermeni efsanevi şansonye Charles Aznavour ʹʹSenin için Ermenistanʹʹ şarkısının kelimeleri yazdı ve 87 Fransız şarkıcıları bir araya getirerek birlikte şarkıyı söylediler.

2019 yılından beri 7 Aralık, Ermenistan'da Depremzedeleri Anma ve Afetlerle Yüzleşme Günü olarak anılıyor.