ERMENI HABER AJANSI

Ermenistan ve Azerbaycan arasında barış sağlanmasına dair "Trump için Altın Bir Fırsat: Ermenistan-Azerbaycan Barış Anlaşması" başlıklı makale, Türkiye Milli Meclisi’nin eski Milletvekili ve Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nda misafir araştırmacı olan Garo Paylan tarafından yazılmış ve The Wall Street Journal'ın "Görüşler" bölümünde yayınlanmıştır. Ermeni haber ajansı  bu makalenin Türkçe çevirisini aşağıda sunuyor:

Garo Paylan
 

ABD Seçilmiş Başkanı Trump’ın Ukrayna’daki savaşı çözme sözü, muhtemelen söylenmesi yapılmasından daha kolay bir şeydi. Ancak, çok daha az çaba gerektiren ancak büyük faydalar vaat eden başka bir barış fırsatı daha var: Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki onlarca yıldır süren düşmanlığı sona erdirmek.

Bu iki tarihsel düşman, son bir yıldır sessizce müzakere ediyor ve bir atılımın eşiğinde bulunuyor. İki savaşa yol açan ve 100 binden fazla Ermeni’nin Dağlık Karabağ’dan göç etmesine neden olan bu çatışmayı çözmek artık mümkün. Son bir darbe gerekli ve bunu ancak Washington gerçekleştirebilir.

Biden yönetimi, Ermenistan’ın Rusya’nın etkisinden uzaklaşmasını destekleyerek ve Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ikili müzakereleri teşvik ederek bu temeli attı. Biden yönetimi ayrıca, askeri olarak Ermenistan’dan daha güçlü olan Azerbaycan’ı, Ermenistan’ın barış tekliflerini kabul etmeye ikna etmeye çalıştı. Ancak Başkan Biden, "topal ördek" (Amerika Birleşik Devletleri’nde görev süresi sona ermek üzere olan başkanlar için kullanılan bir terim - Mediamax) statüsü nedeniyle bu süreçe kişisel olarak dahil olmadı. Bay Trump bu süreçe dahil olabilir ve bu işi tamamlayabilir. Yeni başkan, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Başbakanı İlham Aliyev’i tarihi bir anlaşma imzalamak için Beyaz Saray’a davet edebilir. ABD’nin üyksek düzeydeki müdahalesi olmadan görüşmeler çıkmaza girebilir ve Azerbaycan’ın Ermenistan’a yönelik askeri tehditlerini sürdürmesine ve Rusya’nın bölgede yeniden etkisini arttırmasına olanak tanıyabilir.

Güney Kafkasya’da barış, Amerika Birleşik Devletleri ve müttefikleri için faydalı olacak; post-Sovyet cumhuriyetlerin ekonomik egemenliklerini yeniden kazanmalarına ve yeni bir imparatorluk hevesindeki Rusya’yı sınırlamalarına yardımcı olacaktır. Bir barış antlaşması, Avrupa pazarlarını Orta Asya kaynaklarına bağlayan hayati bir ticaret yolu olan Orta Koridor’a erişimi geniişletebilir ve kalkınma, ticaret ve enerji işbirliğine kapı aralayabilir.

Trump’ın kişisel müdahalesi, zorlu bir müttefik olan Türkiye ile ilişkileri de iyileştirebilir. Ermenistan hükümeti, 2018’de barışçıl bir demokratik devrimle güce geldi ve Azerbaycan’la barış ve Türkiye ile ilişkilerin normalleştirilmesi konularında kararlı. ABD-Türkiye ilişkileri, Trump’ın ilk döneminde gerilimliydi, ancak Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Ermenistan ile Azerbaycan arasında bir barış anlaşmasını desteklediğini söylüyor ve anlaşma imzalandıktan sonra Ermenistan ile sınırı açma ve diplomatik ilişkileri yeniden başlatma sözü veriyor.

1915 soykırımı ve Azerbaycan ile 2020’de yaşanan savaş nedeniyle yaraları olan Ermenistan için uzun süreli bir düşmanla barış aramak kolay değil. Türkiye’de bir Ermeni olarak ve soykırımdan kurtulanların torunu olarak, bu karmaşık duyguları iyi biliyorum. Ancak komşularla barış, Ermenistan için bir hayatta kalma meselesi. Yerevan’a yaptığım son ziyaretlerde gördüğüm gibi, Ermeniler bunu anlıyor. Barışı desteklemek, Trump’a iç politikada da fayda sağlayabilir. Amerikan Hristiyanları, otokratik devletlerle çevrili bir Hristiyan ülkesine destek verme fikrinden memnun olabilir ve ABD’deki güçlü Ermeni diasporası bu çabalara destek verecektir. Bay Trump, görevdeki ilk haftasında her iki lideri de arayarak bu fırsatı değerlendirmelidir.