Röportaj17:02, 23 Ocak 2025
Hayko Bağdat: Kürtler Türkiye’ye karşı olan güçlerle bir işbirliği yaparlarsa aynı Ermenilere yapıldığı gibi imha edilecek
İstanbullu Ermeni aydın, gazeteci, yazar Hayko Bağdat Ermenihaber.am'e MHP lideri Devlet Bahçeli'nin PKK lideri Abdullah Öcalan'a ilişkin son açıklamalarını, DEM Parti heyetinin İmralı'ya yaptığı son iki ziyareti, Öcalan'ın PKK'ye silah bırakmaya yönelik olası açıklamasını ve bölgedeki Kürtlerin olası tepkisini değerlendirdi.
2016 yılından beri, doğup büyüdüğü toprakları terk etmek zorunda kalan Bağdat Almanya’da yaşıyor. Demokrasi, ifade özgürlüğü, genel olarak insan hakları ve Ermeni Soykırımı’ı konularında ısrarcı ve fedakar mücadeleyle biliniyor.
-Bir zamanlar Abdullah Öcalan'ın Imralı'da olup olmadığını sorgulayan MHP lideri Devlet Bahçeli geçen sene Ekim ayında 'Gelsin Meclis'te Konuşsun' diye bir çağrıda bulundu. Bahçeli durup dururken niye çağrı yapmaya karar verdi? Amacı ne?
- Bunun sadece Devlet Bahçeli’nin bir çağrısı olarak okumamak gerekiyor. O Türkiye devletinin bir süredir sürdürdüğü siyasetin yeni sözcülüğünü üstlenmiş diyebiliriz.
Türkiye aslında uzun zamandır yayılmacı bir politika uyguluyor ve Karabağ’dan Irak’a, Suriye’den Libya’ya ulaşabildiği bütün Hinterland tarihi bölgesine karşı tekrar rol almak istiyor ve dünyanın gittiği yerde de buna büyük bir fırsat yakaladı. Gerek Kafkaslarda gerek dünya siyasetindeki gelişmelerde, Ortadoğu’da bunun için büyük bir imkan yakaladı. Türkiye aslında Mîsâk-ı Millî diye kodladığımız yüzyıllık kendi sınırlarında kalma paradigmasını artık değiştirdi. Dolayısıyla bugün Azerbaycan’dan Suriye’ye, İran’dan Irak’a kadar Ortadoğuda bütün bölgede etki alanını çok yükseltti.
Bugün yarın Irak Küdistan’ın olduğu gibi Rojava’da da Ülker marka çikolatası satılacak, Türkiyeli mütteahitler bütün bölgeyi inşa edecek, Türkiye ekonomik, siyasi, askeri anlamda kendi sınırları dışındaki etki alanı büyütecek. Plan bu. Bunun içinde Kürtler de aynı yüzyıl önce Ermenilerle olduğu gibi önemli bir tartışma içindeler. Ya Türk egemenliğini kabul ederek bölgede Türkiye’nin bir Hinterland içinde kalmayı kendi kimliğini, kendi özelliklerini reddetmeyi 'Türk Yüzyılı' dedikleri bir parçası olmayı, Türk egemenliğin altına girmeyi kabul edecekler ya da bölgedeki diğer güçlerle Türkiye’ye karşı olan güçlerle bir işbirliği yaparlarsa aynı Ermenilere yapıldığı gibi imha edilecekler. Yani Kürtlere bugünkü teklif budur. Devlet Bahçeli’nin söylediği de budur.
- Bugüne kadar DEM Parti heyeti iki kez İmralı'ya gidip Öcalan'la görüştü. Türk medyasında Öcalan'ın 15 Şubat’ta ya da 21 Mart newroz kutlamalarında çağrı yapması bekleniyor. Sizce Türkiye’de terör örgütü olarak bilinen PKK’ye silah bırakma çağrısı yapar mı? Eğer yaparsa PKK bu açıklamayı nasıl karşılar ve değerlendirir?
- PKK’nin silah bırakması meselesi 40 yıldır konuşulan bir mesele. Bir önceki barış sürecinde zaten Abdullah Öcalan PKK’nin silah bırakması için bir konferans yapması önerisinde bulunmuştu. Türkiye’deki gerilla Türkiye dışına çıkmıştı. Türkiye’ye karşı bir silahlı tehdit oluşturmaktan vazgeçerek müzakarelerinin başlaması yoluna gidilmişti. Bu yeni bir durum değil.
Abdullah Öcalan daha önce örgütüne hakim olduğunu göstermişti, fakat bugünkü dengelerde Rojava 100 binden fazla silahlı güce olan, orta sınıf silahı olan bir silahlı güçten bahsediyoruz. Yani sadece PKK’nin Kandil’in silah bırakması değil Rojava’daki statünü de değiştirmesini de bugün masada. Özellikle Kürtlere bölgede bir Kürt silahlı gücünün varlığına tahammül etmiyor Türkiye.
Bugünkü barış süreci bir öncekine göre çok daha zor bir durum, çünkü süreç bile değil bu. Bir önceki süreçte akil, bilim insanları, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, medya hepimiz işin içindeydik. Fakat bugün Devlet Bahçeli bir emir veriyor, üstelik sağ kesimden AKP ve MHP tabanından buna karşı çıkanları mafya tehdit ediyor. Alaattin Çakıcı tehdit ediyor. Yani bugün Öcalan’ın micliste konuşmasına itiraz edeni tehdit ediyorlar. Böyle bir barış süreci olmaz tabii ki.
Bu iktidar eli kanlı bir iktidar. Diktatör rejimi. TC’nin gördüğü en sağ iktidarlardan bir tanesi, milliyetçi ve islamcı bütün kesimlerin ele geçirdiği ve bütün kurumlarda, bütün ekonomide yolsuzluklarda, bütün hırsızlıklarda, bütün mafya veya insan kaçakçılığı gibi kriminal işleri devlet katından yöneten bir yapı var Türkiye’de. Yani bu böyle bizi çok heyecanlandıran, buradan halklar Kürtler, Ermeniler, azınlıklar için iyi şeyler çıkar duygusu hiç birimize vermiyor. Şu an gittiğimiz her bir tehdit Türk egemenliğine girilmezse işte Ermeniler gibi... Bahçeli şunu dedi. Bugüne kadar görülmemiş yöntemlerde neyi kastettiğini biz Ermeniler iyi biliriz. Dolayısıyla bugünkü süreçten heyecanlanmıyoruz, büyük kaygılarımız var. Bir önceki barış süreci çökünce on binlerce insan öldü. İnsanlar 10 yıldır hapiste. Selahattin Demirtaş, bütün siyasetçiler hapiste, çok ağır sonuçları oldu. Benim kişisel hayatım bile çok etkilendi. Türkiye’den çıkmak zorunda kaldım bu mesele yüzünden.
- Süreç Türk devletinin istediği gibi ilerlerse Öcalan’a ne beklenebilir?
- Gerçekten Türk devleti bugün Abdullah Öcalan’ın durumunu 75 yaşındaki bir insanın henüz yaşarken henüz konuşulabilir olmasının avantajını kullanmayı başarabilir. Büyük bir devlettir Türk devleti. Propaganda araçları çok yüksektir. Daha önce de Öcalan için AKP medyasında ne övgüler yazılmıştı köşe yazılarında önemli bir insan olduğunu anlatan. MHP’nin varlığıyla Öcalan’a yapılacak ceza koşullarında herhangi bir iyileştirme çok büyük bir tepki çekmez. Türkiye ilginiç bir ülke. Devlet ne derse o oluyor.
- Peki PKK’nin Süriye’deki ve Irak’taki Kürtler ne yapacak? Silahları bırakırlar mı?
- YPG’nin silah bırakması mümkün değil tabii. Ortadoğu’da silah bırakılmaz. PKK belki Türkiye’deki silahlı eylemlerine son verebilir, kendisine feshetebilir. Zaten PKK gerilaları ve Türkiye arasında uzun süredir bir çatışma ortamı da yok neredeyse. YPG Türkiye’ye hiç bir zaman ateş etmedi, kendine savunmaktan başka Türkiye’ye saldırı yapmadı, sınırlardan taciz etmedi, hiç bir zaman Türkiye’ye askeri bir tehdit gibi davranmadı.
YPG’nin önündeki durum HTŞ’den kuracağı ilişkiden netleşecek. Suriye Milli Ordusu dediğimiz çetelerle zaten çatışmalar Tişrin barajında ve başka yerlerde hala sürüyor. Yani şu an Türkiye savaşın içinde. YPG alanlarını SİHA’larla Daha yeni iki gazeteci meslektaşımızı ve bir tiyatro sanatçısını öldürdü. Hedef olarak öldürdü. Şu an Türkiye destekli bir savaş sürüyor zaten. Fakat YPG’nin hem HTŞ, hem SMÖ, hem Türk ordusuyla yeni bir savaşa girmeye niyeti yok.
Mümkünse Suriye içerisinde kendi varlığını mümkün olan en üst seviyede kurabileceği bir çözüm annlaşmasına zor dönüyor. Bunun için bölgede başka aktörler de var. Amerika, Fransa, Almanya çok ilgili. Yani Almanya Dışişleri heyeti yeni gitti bökgeye. Eş zamanlı olarak Trump da geldi. Dışarıdan gelen güçlerin bir gün geri döneceğini halkların orada başbaşa kalacağını ve halkların katliamlara uğramasını an meselesi olduğunu onun zaten iç savaş boyunca yaşandığını, yarın da yaşama ihtimali olduğunu gösteriyor. Yani YPG’nin işi çok zor.
Uluslararası alanda çok ciddi ve boyutlu bir tartışmanın, içinde başka tartışmalarının da olduğu bir tartışmanın bir paylaşım savaşının içerisinde kalmış durumda. Hepimiz endişeyle izliyoruz olanları.
Bölümün son haberlerİ
Gazeteci Ermenihaber.am'e Bahçeli'nin Öcalan'a ilişkin son açıklamalarını, DEM Parti heyetinin İmralı ziyaretlerini, PKK'ye silah bırakmaya yönelik olası çağrısını değerlendirdi.
Türk siyasetçi, Azerbaycan'ın kapkaç edindiği paraların Türkiye üzerine kullandığını, amcasının Teşkîlât-ı Mahsûsa’nın elemanı olduğunu, Türkeş'in kendisini desteklediğini anlattı.
İstanbullu Ermeni iş adamı, eski Bakırköy Belediyesi Başkan Yardımcısı, Ermenihaber.am'e Ermenistan-Türkiye normalleşme sürecini değerlendirdi.
Alıntı
İranist Begijanyan, Reisi’nin ifadelerini yorumladı: “Ermenistan'a baskı yapılırsa Tahran müdahale eder”
En Çok Okunan
Gazeteci Ermenihaber.am'e Bahçeli'nin Öcalan'a ilişkin son açıklamalarını, DEM Parti heyetinin İmralı ziyaretlerini, PKK'ye silah bırakmaya yönelik olası çağrısını değerlendirdi.
FCDO, sınırdaki gerilimler nedeniyle Ijevan ile Noyemberyan arasındaki M16/H26 yolu boyunca seyahat edilmemesi gerektiği konusunda uyarıda bulunmaktadır.
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı da daha önce Bolu’daki trajik yangın için bir taziye mesajı yayımlamıştı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ermeni mevkidaşı Ararat Mirzoyan ile yaptığı görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
Ermenistan Cumhuriyeti Dış İstihbarat Servisi, 2025 yılına yönelik dış riskler hakkında yıllık raporunu yayımladı.
Takvİm
Anket
Bu yıl Ermenistan ile Türkiye devlet sınırı iki ülke vatandaşları için açılır mı?
Pİyasalar
EUR | TRY | USD |
549.84 | 90.05 | 485.12 |