ERMENI HABER AJANSI

Karabağ uzmanı ve Carnegie Vakfı kıdemli analisti Thomas de Waal, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki barış müzakerelerinde kaydedilen ilerlemenin, büyük ölçüde Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın kararlılığı sayesinde gerçekleştiğini ve Paşinyan’ın anlaşmaya ulaşmak için önemli tavizler verdiğini belirtti. Özellikle, Bakü’nün üzerinde uzlaşma sağlanamayan iki madde konusundaki önerilerini kabul ettiği ifade ediliyor.

De Waal, barış fırsatının kaçırılmaması için atılması gereken adımları sıralarken, Brüksel ve Washington’un daha proaktif olabileceğini, ancak Ankara’nın sürecin en önemli aktörü olduğunu vurguladı. Ona göre, Türkiye, Paşinyan ile mevcut diplomatik fırsat penceresinin kapanabileceğinin farkında ve bu nedenle Ermenistan Başbakanı’nın girişimlerine daha olumlu yanıt vermesi gerekiyor.

Anlaşmanın, Güney Kafkasya’nın istikrarı açısından önemli bir adım olduğu, ancak tam anlamıyla bir barış için daha fazla çaba gerektiği belirtiliyor. Özellikle uluslararası bağlamın belirleyici olduğu, Moskova ve Washington’un Ukrayna konusunda müzakereler yürütürken, Ermenistan’ın Rusya’nın ilerleyen dönemde Güney Kafkasya’ya yeniden müdahale etmesinden endişe duyduğu ifade ediliyor. Barış anlaşmasının temel ilkeler üzerinde sağlanan mutabakatın, Moskova’nın bölgedeki etkisini sınırlayabileceği değerlendirmesi yapılıyor.

Ancak de Waal, anlaşmanın yalnızca devletler arasındaki normalleşmeyi hedeflediğini, toplumlar arasında gerçek bir uzlaşma sağlamadığını belirtiyor. Geleneksel olarak barış anlaşmalarında yer alan, savaş suçları için adalet mekanizmaları veya yerinden edilmiş kişilerin geri dönüş haklarına dair taahhütlerin bu belgede bulunmadığını vurguluyor.

Öte yandan, uluslararası toplumun sürece daha fazla destek vermesi ve tarafların uzlaşmaya yönelik adımları artırması gerektiği belirtiliyor. Avrupa ve ABD’nin diplomatik çabalarının önemine değinilirken, Türkiye’nin süreci daha olumlu bir yönde şekillendirebileceği ifade ediliyor.

Sonuç olarak, Ermenistan-Azerbaycan barış anlaşması önemli bir ilerleme olarak görülse de, tam anlamıyla bir barışın sağlanabilmesi için taraflar arasında güven inşa edilmesi ve toplumlar arası uzlaşmanın da teşvik edilmesi gerektiği vurgulanıyor.